مدل کسب و کار چیست؟ انواع مدل کسب و کار کدامند؟

وقتی کسب و کاری راه اندازی می کنید در ابتدای راه باید برنامه ریزی دقیقی داشته باشید تا محصولات و خدماتتان را در کسب و کارتان عرضه کنید.

در قدم اول برای شناخت از مشتریان، روش های کسب و درآمد و اینکه چه خدماتی قرار است ارائه دهید لازم است که مدل کسب و کار داشته باشید.

مدل کسب و کار اصولی که در طی برنامه کاری خود از آن استفاده کنید. در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم که مدل کسب و کار یا بیزینس مدل چیست؟ انواع مدل کسب و کار کدامند ؟ و برای طراحی مدل کسب و کار خوب چه مسیری باید طی شود؟

تعریف مدل کسب و کار

با راه اندازی کسب و کار، نیاز است که برای ارائه خدمات به مشتریان و داشتن ساختار مناسب در راستای تعاملات تجاری یک مدل کسب و کار هم طراحی شود.

نداشتن مدل کسب و کار اصولی، موجب ناکامی در رسیدن به اهداف می شود.

از زمانی که کسب و کار شما شکل می گیرد باید به طراحی مدل کسب و کار خود بپردازید.در واقع مدل کسب و کار یک الگو ، برنامه، راهبرد و سیستمی در راستای دستیابی به اهداف سازمان می باشد.

در مجموع می توان گفت مدل کسب و کار یا بیزینس مدل یعنی الگویی برای بررسی هزینه های سازمان و تعیین قیمت محصولات براساس این هزینه، که در نهایت با توجه به هزینه هایی که شده سود بیشتری حاصل شود.

با توجه به بازار ایران، تورم، وضعیت نامناسب اقتصادی بسیاری از کسب و کارهای از بین رفته اند یا دچار مشکلات و چالش های زیادی شده اند در این میان کسب و کارهای اینترنتی هم بوجود آمدند که منابع درآمدزایی جدیدی محسوب می شوند.

در این اوضاع با داشتن مدل کسب و کار می توانید سرعت عمل داشته و براساس وضعیت بازار تغییرات لازم را در کسب و کار خود اعمال کنید. مدل کسب و کار ابزاری قوی برای چابکی سازمان و تصمیمات دقیق می شود.

انواع مدل کسب و کار

براساس نوع کسب و کاری که دارید مدل کسب و کار طراحی میشود. مدل کسب و کار به ارتباط با مشتریان، نحوه فروش و نحوه کسب درآمد بستگی دارد.

بعضی مواقع در ابتدای شروع کسب و کار نیازی به طراحی مدل کسب و کار جدید نیست و می توانید از مدل های کسب وکار موجود استفاده کنید.

در ادامه به برخی از انواع مدل کسب و کار اشاره شده است.

1.مدل تولید کننده

در این مدل تولیدکنندگان محصولات تولیدی از مواد اولیه را یا به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به فروش می رسانند.

2.مدل توزیع کنندگی

در این مدل تولیدکننده به طور مستقیم با مصرف کننده ارتباط دارد.

3.مدل خرده فروشی

در مدل خرده فروشی ، پس از خرید محصولت خرده فروش آنها را برای فروش در اختیار همه می گذارد. به طور مثال وال مارت بزرگ ترین خرده فروش دنیا محسوب می شود.

4.مدل دادن حق امتیاز

مدل اعطای حق امتیاز می تواند مختص تولید کننده، توزیع کننده یا خرده فروش باشد. دادن حق امتیاز کسب و کاری دستورالعمل موفقیت خود را در ازای مبلغی به کسب و کار دیگر می فروشد.

5.مدل آجر و ملات

در این مدل با مشتریان خود ارتباط چهره به چهره دارند و مشغول به فروش محصولات خود به صورت خرده فروشی، عمده فروش یا تولید کننده می باشند. مرکز فروش آنها یک دفتر، مغازه یا فروشگاه است.

6.مدل تجارت الکترونیک

در این مدل محصولات به صورت الکترونیکی و از طریق فروشگاه مجازی انجام می شود که اگر اصول دیجیتال مارکتینگ رعایت شود فروش بالایی از محصولات خواهید داشت.

7.مدل آجر و کلیک

این مدل ترکیبی از سنتی و الکترونیکی است و به مشتریان این امکان را می دهد که حین سفارش آنلاین از فروشگاه خرید هم داشته باشند. این مدل برای مشتریانی که از فروشگاه دور هستند امکان خرید آنلاین را فراهم کرده است.

8.مدل نیکل و دیم

در این مدل کالایی که مقرون به صرفه باشد به مشتریان ارائه می شود و مزیت این مدل ارائه محصول با قیمت مناسب نسبت به سایر رقبا است.

9.مدل اشتراکی

در این مدل مشتریان با ثبت نام و خرید اشتراک ماهانه، سالانه میتوانند از خدمات شما استفاده کنند.

10. مدل تبلیغاتی

این مدل مبتنی بر محتوای فضای مجازی است. برای ارائه خدمات اینترنتی مدل تبلیغاتی روز به روز خواهان بیشتری پیدا می کند. در رسانه های مجازی از جمله یوتیوب واینستاگرام این مدل طرفدران زیادی دارد.

11. مدل بازارهای آنلاین

بازارهای آنلاین برای فروشندگان بستری را فراهم آورده است که در عین رقابت با هم محصولات خود را عرضه کنند. در این مدل از شعارهایی مانند تحویل درب منزل یا تحول رایگان بهره می برند.

12.مدل فریمیوم

در این مدل کسب و کارها بخشی از خدمات خود را رایگان به مشتریان ارائه می دهند و فقط در صورت درخواست بیشتر مبلغ پرداخت کنند.

اجزای مدل کسب و کار

1.تولید کننده

اولین بخش از هر کسب و کاری بخشی است که محصول یا خدمتی را تولید می کند. پس شرکت تولید کننده محصول می باشد.

2.ارزش پیشنهادی برند

ارزش پیشنهادی در واقع میزان ارزش برند یا محصول شما را نشان می دهد که برای رفع نیاز مشتری ارائه می شود.

3.تقسیم بازار هدف

بازار هدف شامل مشتریانی می شود که محصولات یا خدمات را به آنها ارائه می دهید و بخاطر اینکه بازارهای مختلف از محصولات یکسان استفاده می کنند تقسیم بازار هدف میزان جذب مشتری را افزایش می دهد.

4.کانال پخش محصول

عواملی بر روانه کردن محصول به بازار هدف دخالت دارند که این عوامل موجب برقراری ارتباط میان کسب و کار و مشتریان می شود.

5.ارتباط با مشتریان

این بخش مربوط می شود که نحوه برقراری ارتباط تولید کننده با مشتری به عنوان مصرف کننده محصول که با برقراری ارتباط درواقع محصول شما به رسمیت شناخته می شود.

6.تخصیص منابع

این جزء مربوط به نحوه تخصیص منابع و استفاده از آنها برای تولید محصول می شود.

7.کانال ارتباط با شرکا

توافق و تعامل بین کسب و کار شما با رقبا و شرکت های دیگر در جهت تولید محصول و عرضه آن به بازار هدف می باشد.

8.برآورد هزینه

عبارت است از هزینه تخصیص یافته و لازم برای تولید محصول و یا ارائه خدمت.

بوم مدل کسب و کار چیست؟

شما به عنوان کسی که کسب و کاری را راه اندازی کرده اید یا قصد راه اندازی کسب و کار جدیدی را دارید و با طراحی مدل کسب و کار دچار سردرگمی شده اید برای بهبود کسب و کار خود می توانید بوم مدل کسب و کار را استفاده کنید.

بوم مدل کسب و کار برنامه ای در جهت موفقیت مدل کسب و کار، شناخت مشتریان ، منابع درآمدی، محصولات و نحوه فروش می باشد.

بوم مدل کسب و کار ابزاری برای مدیریت استراتژی سازمان است که به شما در رشد ایده کسب و کارتان کمک می کند.

بوم مدل کسب و کار سند یک سفحه ای است که سمت راست آن به مشتریان اختصاص داد.

سمت چپ بوم مدل کسب و کار به ملاک های اصلی کسب و کار می پردازد. در بخش میانی بوم مدل کسب و کار به ارزش های لازم متناسب با مشتریان و کسب وکار ارائه می شود.

به طور کلی بوم مدل کسب و کار دو مورد را بررسی می کند. یکی فعالیت های شما و کسب و کارتان را و دیگری مشتریان!

بوم مدل کسب و کار به دو اصل تولید و فروش تمرکز دارد. در واقع اگر بوم مدل کسب و کار را به دو نیم تقسیم کنیم نیمی از آن به مشتری و نیمی دیگر به کسب و کارتان می پردازد.

نوشتن بوم مدل کسب و کار

ابتدا برای نوشتن بوم مدل کسب و کار لازم است تحقیق داشته باشید و با بوم مدل کسب و کار آشنا شوید.

ایده خود را وارد کاغذ کرده و اهداف خود را مشخص کنید. نمونه خام مدل بوم کسب و کار را تهیه و براساس مطالعات و ایده پردازی های خود طرح را تکمیل کنید.

برای تکمیل مدل بوم کسب و کار می توانید از راهکارهای موجود در کتاب خلق مدل کسب و کار استفاده کنید.

این کتاب نوشته الکساندر استروالدر و ایو پیگنیور می باشد که همه قسمت های بوم مدل کسب و کار را به طور کامل توضیح داده که با استفاده از آن در این زمینه متخصص می شوید.

سخن پایانی

ساخت مدل کسب و کار با بهبود کسب و کار برنامه راهبردی در جهت دستیابی به اهداف سازمان را ارائه می دهد.

با طراحی مدل کسب و کار زمینه برای شناخته شدن در بازارهای داخلی و بین المللی فراهم می شود.

در این مقاله از مدیرناب به مطالعه مدل کسب و کار، انواع مدل کسب وکار و اجزای آن پرداختیم.

می توان به این نتیجه رسید که با داشتن مدل کسب و کار، سیستم سازی کاربردی کسب و کار و در نتیجه مدیریت کاربردی کسب و کار هم براحتی قابل پیاده سازی است.

برای داشتن کسب و کار در سطح جهانی  می توانید از سیستم سازی کاربردی کسب و کار در 10هفته استفاده و بدون دغدغه کسب و کار خود را مدیریت کنید.

می توانید در کسب و کار خود چارچوب و روش های کاری خاص خود را داشته و فرآیند کاری بصورت یکپارچه انجام شود.