اصول کنترل کیفیت کدامند و چه مزایایی دارد؟

در هر سازمانی وقتی صحبت از مدیریت کیفیت باشد اولین موردی که بیشتر از همه مورد توجه قرار دارد کنترل کیفیت می باشد.

مدیریت کیفیت در سازمان ها در کنترل و بازرسی اسناد و مدارک خلاصه نمی شود بلکه آنها باید در مرحله تولید محصول و ارائه آن به مشتریان نیز مرحله کنترل کیفیت را مورد نظر داشته باشند.

محصولات و خدماتی که سازمان ها ارائه می دهند باید از کیفیت بالا و قابل قبولی برخوردار باشند و کیفیت در کسب و کارها حرف اول را می زند که این اهمیت کنترل کیفیت محصولات و خدمات را می رساند که باید همه جوانب را درنظر گرفت.

در این مقاله قصد داریم به تعریف مفهوم کنترل کیفیت و اصول کنترل کیفیت، مزایای آن و حلقه های کنترل کیفیت در سازمان بپردازیم.

مفهوم کنترل کیفیت

کنترل کیفیت به مجموعه اقداماتی شامل آزمون و ارزیابی ها بر روی تولیدات و کالاها می باشد که نشان می دهد محصول خاص با مشخصات مد نظر یا استانداردهای تعریف شده هماهنگی دارد یا نه؟

کنترل کیفیت یکی از مهم ترین بخش های هر سازمانی است که باید زیر نظر مستقیم مدیران سازمان انجام شود.

کنترل کیفیت با نظارت بر تولید؛ مشکلات موجود در تولید محصول را براساس استانداردهای از پیش تعیین شده ارزیابی کرده و از تولید محصولات خارج از چرخه کنترل کیفیت و دارای مشکل جلوگیری می کند.

در شرایط رقابتی حال حاضر که تولیدات در سطح بالایی به بازار عرضه می شود کسب و کارهایی موفق می شوند که محصولات با کیفیت و خدمات بهتری ارائه دهند.

پس این نشان از اهمیت بسیارزیاد مرحله کنترل کیفیت دارد. اگر مرحله کنترل کیفیت به خوبی اجراشود قطعا می توان بهره برداری بهتری از محصولات و منابع داشت که در نتیجه به کاهش هزینه های چرخه تولید نیز منجر می شود.

به طور کلی کنترل کیفیت باید روی محصولات به خوبی اجرا شود تا محصولات حداقل های لازم استاندرهای کیفیتی را دارا باشد. همچنین سطح استاندارد کیفی محصولات باید به میزانی باشد که از هزینه های تولید محصول کم کند.

البته به این نکته هم دقت کنید که در ابتدا استاندارهای مطابق با معیارهای منطقی برای کنترل کیفیت تعریف کرده باشید.

مزایای کنترل کیفیت

1.آگاه بودن کارکنان سازمان از کیفیت محصولات

یکی از مهم ترین مزیت های کنترل کیفیت آگاه بودن کارکنان و کارگران سازمان از چرخه تولید می باشد که این آگاهی بخشی منجر به تولید محصولات با کیفیت می شود.

2.کاهش هزینه تولید

با اعمال استانداردهای لازم کنترل کیفیت در چرخه تولید، شاهد کاهش بخشی از هزینه های غیرضروری هستید. در واقع با کنترل کیفیت از تکرار اشتباهات قبلی در خط تولید جلوگیری کرده و این گونه بخشی از هزینه ها کاهش می یابد.

3.بهره برداری کافی از منابع

با اجرای درست کنترل کیفیت در چرخه تولید از تولید ضایعات و محصولات بی کیفیت جلوگیری می شود که منجر به بهینه سازی منابع می شود.

4.رضایت مشتریان

مشتری نقطه پایانی و اصلی تولیدات می باشد که در صورت اجرای درست کنترل کیفیت و ارائه محصولات با کیفیت به او رضایت مشتری جلب می شود.

5.افزایش اعتماد مشتریان

کنترل کیفیت موجب تولید محصولات با کیفیت و جلب رضایت مشتریان خواهد شد. در صورت جلب رضایت مشتریان و اثبات کیفیت محصولات مشتری به شما و محصولتان اعتماد خواهد کرد و موجب افزایش درآمد و بازدهی سازمان می شود.

6.روحیه همبستگی میان کارکنان

داشتن سیستم کنترل کیفیت و اجرای درست آن منجر به ایجاد همبستگی بیشتر بین کارگران و کارکنان در سازمان شده و مشوق آنهادر تولید محصولات با کیفیت می باشد.

7.پیشرفت و توسعه روش های تولید

با اجرای دقیق کنترل کیفیت تولیدات می توان به روش های تولید را برای ارائه محصولات و خدمات بهتر وبیشتر توسعه داد.

8.قیمت گذاری اصولی

سازمان هایی که از استاندرهای کنترل کیفیت در تولیدات خود پیروی می کنند و محصولات با کیفیت به مشتری ارائه می دهند می توانند قیمت گذاری های استاندارد و اصولی داشته باشند.

9.فروش و بازدهی بیشتر محصولات

با اجرای درست کنترل کیفیت همانطور که پیش از این گفته شد شما موفق به جلب رضایت و اعتماد مشتری می شوید که اینها خود منجر به افزایش فروش و بازدهی می شود.

با عرضه محصولات با کیفیت میتوانید مشتریان بیشتری جذب کرده و مشتریان کنونی خود را نیز حفظ کنید.

اهداف کنترل کیفیت

◾اجرای استانداردهای از پیش تعیین شده و تصحیح خطاها در حین فرایند کنترل کیفیت

◾تطبیق محصول با استانداردهای تعریف شده و نیاز بازار و مشتری

◾حفظ ویژگی ها و کارایی محصول در کنار حفظ طول عمر محصول

◾بررسی کیفیت محصولات پیش از تولید،حین تولید و پس از تولید در بخش کنترل کیفیت و بررسی خطاها و عیوب محصول

◾رعایت اصول کنترل کیفیت منجر به تولید محصولات با کیفیت، موفقیت های بیشتر و داشتن مشتریان بیشتر می شود.

اصول کنترل کیفیت

✔شکل گیری فضای مناسب برای رویارویی با تغییرات حاصل از مدیریت کنترل کیفیت

✔کنترل کیفیت صرفا با تکیه بر کنترل کیفی و بازرسی نهایی محصولات نباشد و تمام مراحل تولید کنترل شود تا از تولید محصولات معیوب جلوگیری شود.

✔هدف از مدیریت کنترل کیفیت کاهش هزینه های تولید بدون کاهش هزینه منابع اولیه تولید و در واقع این به معنی استفاده از منابع ارزان قیمت که خود منجر به هزینه های بیشتر می شود نمی باشد.

✔ایجاد سیستم تحقیقاتی و پژوهشی در چرخه تولید برای بهبود کیفیت محصولات، کاهش هزینه ها و استانداردسازی کیفیت محصولات

✔داشتن برنامه آموزش ضمن خدمت برای ایجاد روش های جدید

✔آموزش و رهبری کارکنان با به کار گرفتن روش های جدید در جهت آگاهی بخشی به آنها و افزایش مهارت های کارکنان در استفاده از تجهیزات و تکنولوژی های جدید

✔از بین بردن مانع بین واحدهای سازمانی و کارکنان برای ایجاد روابط و همبستگی بین آنها در جهت اهداف سازمان

✔استاندرادهای تعریف شده برای کنترل کیفیت سازمان ها باید همیشه به روز شوند و به استانداردهای ثابت وابسته نباشید چون همه اینها در جهت رضایت و اعتماد مشتریان می باشد

✔تدوین و اجرای برنامه جامع در جهت به روز نگهداشتن مهارت های کارکنان

✔استقبال مدیریت از ایده های کارکنان در راستای بهبود کیفیت منابع به گونه ای استعدادهای ناب موجود کشف شود.

حلقه های کنترل کیفیت

حلقه های کنترل کیفیت به گروه کوچکی از کارکنان در سازمان اطلاق می شود که وظایفی یکسان را به صورت داوطلبانه و در راستای شناسایی، تحلیل و حل مشکلات مربوط به کار انجام می دهند.

حلقه های کنترل کیفیت بر پایه احترام به فرد و اعتماد به مدیران و پرسنل می باشد. دوایر کنترل کیفیت با ایجاد اعتماد دو طرفه و عمیق موجب مشارکت بیشتر کارکنان می شود.

دوایر کنترل کیفیت محصول تعامل و هماهنگی بین کنترل کیفیت آماری و روش مدیر ژاپنی می باشد که مفهوم کنترل کیفیت را به شکل دوایر کنترل کیفیت ایجاد کرده اند.

حلقه های کنترل کیفیت متشکل از 5تا 15 نفر می باشد که به طور داوطلبانه تشکیل می شود.

عناصر حلقه های کنترل کیفیت

🔹اعضای حلقه: افرادی که داوطلبانه به گروه اضافه می شوند.

🔹رهبر حلقه: مسئول اصلی عملیات می باشد و وظیفه آموزش به اعضاء را دارد.

🔹کمیته رهبری: کمیته برای مشاوره تشکیل شده است و برای ارتباط با تسهیل کننده ها، تعریف دستورالعمل ها و تعیین حلقه های سازمانی برای گزارش های مدیریتی می باشد.

🔹تسهیل کننده: واسطه بین حلقه، کارکنان و مدیریت می باشد. نگهداری از اسناد و آموزش اعضا بر عهده تسهیل کننده می باشد.

🔹مدیریت:مدیریت در حلقه های کنترل به گونه ای تعیین می شود که سایر اعضا با او همکاری می کنند.

🔹اعضای غیرعضو: این اعضا نیز جزئی از حلقه های کنترل کیفیت محسوب می شوند.

سخن پایانی

کنترل کیفیت به مجموعه وظایفی اشاره دارد که توسط کارشناسان کنترل کیفیت برای ارزیابی محصولات تولیدی انجام می شود. در این مقاله از مدیر ناب سعی کردیم تا حین آشنایی با مفهوم کنترل کیفیت؛ به مزایای آن نیز بپردازیم.

وظایف کنترل کیفیت فقط مختص مرحله پس از تولید محصول نمی شود بلکه باید در تمام مراحل پیش از تولید، حین تولید و پس از تولید به طور پیوسته اجرا شود تا عیوب تولیدات مشخص شود.

برای انجام اصولی فرایند کنترل کیفیت نیاز است تا دانش و مهارت کافی از استانداردهای کنترل کیفیت، اصول کنترل کیفیت، کار تیمی و روش های توسعه منابع داشته باشید تا بتوانید بهترین راه حل ها را ارائه دهید. با پیروی از اصول مدیریت ژاپنی و شرکت در دوره های سیستم سازی کاربردی کسب و کار می توانید در کنترل کیفیت موفق باشید.